نارسایی قلبی علت علائم تشخیص و درمان آن
نارسایی قلب به معنای بی کفایتی قلب در پمپ کردن خون است. نارسایی قلب به معنای ایست کار قلب یا حمله قلبی نیست (البته افرادی که نارسایی قلب دارند، اغلب سابقه حمله قلبی در گذشته داشته‌اند). نارسایی قلب را نارسایی احتقانی قلب (CHF) نیز می‌نامند. احتقان به معنی تجمع مایعات در بدن به علت کاهش توانایی پمپاژ خون توسط قلب است. علایم نارسایی قلبی در طول هفته ها و ماه ها متعاقب ضعیف تر شدن قلب و توانایی کمتر آن برای پمپ کردن خون براساس نیازهای بدن ایجاد می شوند . نارسایی قلب اغلب منجر به بزرگ شدن قلب (بطن چپ) می شود .نارسایی قلبی ممکن است در اثر اختلال سمت راست یا سمت چپ و یا هر دو سمت قلب رخ دهد. در این مقاله به بررسی نارسایی قلبی علت علائم تشخیص و درمان آن می پردازیم.
نارسایی قلبی علت علائم تشخیص و درمان آن: معمولا نارسایی قلبی در سمت چپ قلب رخ می‌دهد. سمت چپ قلب قدرتمندتر بوده و خون را به سراسر بدن پمپ میکند. دهلیز چپ قلب، خون را از ریهها تحویل گرفته و آن را به بطن چپ می‌فرستد و از آنجا خون وارد گردش خون عمومی بدن میشود. اگر بطن چپ قلب، ضعیف شود و نتواند خون دریافتی را کاملا به جلو پمپ نماید، خون به سمت عقب و به داخل ریهها پس می‌زند.وقتی که بطن چپ نتواند به درستی منقبض شود، نارسایی سیستولی قلب روی می‌دهد. در نارسایی سیستولی، با هرضربان قلب مقادیرکافی خون به سراسر بدن پمپ نمی‌شود. وقتیکه دیواره‌های عضلانی قلب سفت میشوند و نمی‌توانند به حد کافی شل (ریلکس) شوند، نارسایی دیاستولی رخ می‌دهد. در نارسایی دیاستولی، قلب سفت شده و نمی‌تواند در بین انقباضات از خون کافی پر شود. در هر دو حالت (نارسایی سیستولی و نارسایی دیاستولی) خون وارده شده به سمت چپ قلب به سمت عقب یعنی به داخل بافت ریه پس می‌زند. وقتیکه تجمع خون در رگهای کوچک ریهها (مویرگ‌ها) به نقطه بحرانی رسید، خون به داخل کیسه‌های هوایی (آلوئولها) نشت کرده و احتقان ریوی ایجاد میشود. این تجمع خون که موسوم به "ادم‌ریوی" میباشد، تنفس را دشوار میکند.همچنین نارسایی قلبی ممکن است سمت راست قلب را متاثر کند. نارسایی سمت راست قلب به دلیل بیماری ریوی یا در نتیجه نارسایی سمت چپ قلب اتفاق می‌افتد. سمت راست قلب، خون برگشتی از بدن را دریافت میکند و آن را به داخل ریهها پمپ میکند تا اکسیژنه شود. ممکن است سمت راست قلب توسط فشار برگشتی ناشی از نقص بطن چپ آسیب ببیند. وقتیکه توانایی سمت راست قلب برای پمپاژخون، کاهش می‌یابد، خون به سمت عقب یعنی به داخل سیاهرگ‌ها بر‌می‌‌گردد و باعث تورم بافت‌ها و اعضای بدن میشود. این نوع ادم بیشتر در ساق‌ها، مچ پاها و پاها دیده میشود. سیاهرگ‌های گردن نیز ممکن است متورم شوند. اندام‌های شکمی بویژه کبد و حفره شکمی که شامل روده‌ها میباشد نیز ممکن است بزرگ و حساس شوند که باعث میشوند شما احساس تهوع یا پری شکمی نمایید.
علت نارسایی قلب چیست؟
نارسایی قلبی علت علائم تشخیص و درمان آن
نارسایی قلب علل مختلفی دارد. بعضی اوقات علت دقیقی برای آن یافت نمی‌شود. شایع‌ترین علل نارسایی قلب در زیر ذکر شده است:
• بیماری عروق کرونر (عروق قلب): در این بیماری به دلیل انسداد نسبی یا کامل رگ یا رگهای کرونر قلب، خون‌رسانی به قلب به صورت جزئی یا کامل مختل شده و در نتیجه قسمتی از قلب غیر فعال میشود.
• مشکلات عضله قلب (کاردیومیوپاتی)
• فشار خون بالا
• مشکلات دریچه‌های قلب
• ضربان غیرطبیعی قلب (آریتمی)
• استفاده از مواد سمی (مانند الکل یا مواد مخدر(
• بیماری مادرزادی قلبی
• دیابت
• بیماری‌های غده تیروئید
علائم نارسایی قلب چیست؟
نارسایی قلبی علت علائم تشخیص و درمان آن
بعضی از افراد مبتلا به نارسایی قلب، علایم کمی از خود نشان می‌دهند. در زیر علائمی که ممکن است در افراد مبتلا به نارسایی قلب دیده شود، ذکر شده است:
• تنگی نفس (خصوصا زمان راه‌رفتن، بالا رفتن از پله‌ها یا فعالیت)
• تنگی نفس هنگام درازکشیدن
• کاهش اشتها
• تنگی نفس ناگهانی شبانه که باعث بیدار شدن از خواب میشود
• خستگی یا ضعف عمومی (شامل کاهش توانایی در ورزش کردن)
• تورم پا
• تورم شکم یا احساس پری در شکم
• ضربان قلب سریع یا نامنظم
• افزایش وزن ناگهانی (5 درصد یا یک کیلوگرم در روز برای 3 روز پیاپی)
• سرفه و خس‌خس سینه به‌طور مزمن
• تهوع
در صورت بروز هر یک از این علایم به پزشک مراجعه کنید، خصوصاً اگر سابقه بیماری قلبی دارید.
چگونه پزشک تشخیص می‌دهد که بیمار مبتلا به نارسایی قلب است؟
نارسایی قلبی علت علائم تشخیص و درمان آن
پزشک سوالاتی در مورد علایم بیماری و سابقه پزشکی از بیمار می‌پرسد. سپس بیمار را معاینه میکند و ممکن است تست‌ها و آزمایشات زیر را درخواست کند:
• آزمایش خون
• آزمایش ادرار
• عکس قفسه‌سینه
• نوار قلب (ECG)
• اکوکاردیوگرام قلب
• رادیونوکلید ونتریکولوگرافی
نوار قلب فعالیت الکتریکی قلب را ضبط میکند. به‌وسیله نوار قلب می‌توان مشکلات ریتم قلب یا برخی از آسیبهای قلبی را تشخیص داد. در اکوکاردیوگرام قلب، پزشک میتواند به وسیله امواج صوتی شکل قلب را ببیند. در این تست پزشک میتواند چگونگی پمپاژ قلب وضعیت دریچه های قلبی و برخی دیگر از مشخصات قلب را بررسی کند.در رادیونوکلید ونتریکولوگرافی، مقدار خیلی کمی از ماده رادیواکتیو به داخل خون تزریق میشود. این ماده به سمت قلب حرکت میکند. به‌وسیله دوربین مخصوصی پزشک میتواند پمپاژ قلب را مشاهده کند. ماده رادیواکتیوی که در این تست استفاده میشود بی‌ضرر است و پس از اتمام تست، به‌طور کامل از بدن دفع میشود.
چه درمان‌هایی برای نارسایی قلب نیاز است؟
نارسایی قلبی علت علائم تشخیص و درمان آن
درمان نارسایی قلب برای پمپاژ بهتر قلب و رفع علایم کمک کننده است، اما بیماری نارسایی قلب به‌طور کامل بهبود نمی‌یابد. بخش مهمی از درمان شامل بهبود عوامل ایجاد کننده نارسایی قلب است، مانند کاهش فشارخون و اصلاح دریچه‌های قلب. همچنین، درمان شامل تغییر روش زندگی و مصرف دارو نیز می‌باشند. در این‌جا مواردی که باید با پزشکتان مشورت کنید را ذکر می‌کنیم.
• رژیم غذایی: پزشک به شما توصیه خواهد کرد که مقدار نمک مصرفی را کاهش دهید و غذاهای کم چرب و کم کلسترول مصرف نمایید. میزان مصرف نمک در این بیماری نقش بسیار مهمی داشته و در صورت عدم رعایت مواردی که پزشک معالج در این زمینه توصیه میکند میتواند سبب تشدید علائم بیماری میگردد.
• ورزش: بیشتر بیماران مبتلا به نارسایی قلب همچنان می‌توانند ورزش کنند، اما پزشک میزان و نوع ورزش را به شما خواهد گفت زیرا ورزشهایی که به نحوی سبب افزایش فشار وارده به بدن شود مانند وزنه برداری (ورزشهای استاتیک ) در اغلب بیماران مبتلا به این بیماری ممنوع میباشد.
• وزن: در صورت نیاز، پزشک به شما خواهد گفت که وزنتان را کاهش دهید. کنترل وزن نیز در این بیماری از مواردی است که باید به شدت رعایت شود.
• حمایت خانواده: خانواده نقش مهمی در حمایت و درمان بیمار مبتلا به نارسایی قلبی دارند. کسانی که دچار این بیماری میشوند اغلب دچار احساس ناتوانی در مراحل اولیه بیماری میکنند، که این موضوع اغلب به دلیل اضطراب ناشی از ابتلا به این بیماری است در صورتیکه هنوز بیماری پیشرفت ننموده و بیمار اغلب کارهای خود را میتواند بدون مشکل انجام دهد. لذا حمایت خانواده در این مراحل بسیار اهمیت دارد.
چه داروهایی تجویز میشود؟
نارسایی قلبی علت علائم تشخیص و درمان آن
داروهای مختلفی برای درمان نارسایی قلب تجویز میشود. بر اساس علایم شما، پزشک داروهای مناسب را تجویز میکند.انواع مختلف داروها که معمولاً برای درمان نارسایی قلب تجویز میشود به شرح زیر است:
• مهارکننده های آنزیمهای مبدل آنژیوتانسینACE این داروها با کاهش فشارخون سبب کاهش بار قلب میگردد. • مدرها (دیورتیک): این داروها مقدار دفع ادرار را افزایش می‌دهند و از تجمع مایعات در بدن جلوگیری و در نهایت سبب کاهش بار قلب میشوند. همچنین این داروها باعث کاهش تجمع مایعات در ریهها میشوند و در نتیجه تنفس راحت‌تر میشود.
• مسدد های گیرنده های بتا: این داروها باعث با گشاد نمودن قطر رگهای بدن سبب کاهش فشارخون و کاهش ضربان قلب میشوند و از آنجائیکه بیماران مبتلا به این بیماری ممکن است دچار اختلالات ضربان قلب نیز باشند با این داروها سبب تنظیم ضربان و ریتم قلبی را میشوند.
• دیگوکسین (دیژیتال): این دارو با افزایش قدرت انقباض قلب، باعث پمپاژ بهتر قلب میشود. ممکن است پزشک در صورت مشاهده علایم دیگر و یا بروز عوارض جانبی با این داروها، داروی دیگری نیز تجویز کند. توجه داشته باشید که تاثیر این دارو با سطح پتاسیم بدن ارتباط نزدیکی داشته و پزشک معالج شما ممکن است در صورت بروز بی نظمیهای قلبی در حین مصرف این دارو دستور تعیین سطح پتاسیم خون را بدهد.
قابل ذکر است ممکن داروهای دیگری نیز توسط پزشک معالج شما تجویز شود که مصرف آنها جهت کنترل بیماری بسیار ضروری است .زمانی که برای درمان نارسایی قلب دارو مصرف می‌کنید، نیاز است که برای بررسی میزان پتاسیم خون و عملکرد کلیه، آزمایش خون بدهید. زمان انجام آزمایش خون بستگی به داروهای مصرفی شما دارد. بسیاری از بیماران بدون بروز هیچ مشکلی این داروها را مصرف میکنند. با این‌حال، در صورت بروز عوارض جانبی حتماً به پزشک اطلاع دهید. خیلی مهم است که داروها را دقیقا مطابق دستور پزشک مصرف نمایید.
چه مواقعی نیاز است که به پزشک مراجعه کنیم؟
نارسایی قلبی علت علائم تشخیص و درمان آن
البته این موضوع باید توسط پزشک معالج شما تعیین شود ولی معمولا در ابتدا، شاید نیاز باشد که هر هفته به پزشک مراجعه کنید تا میزان پاسخ به دارو بررسی شود. پس از اینکه جراح قلب داروهای شما را تعیین کرد و حال عمومی شما بهتر شد، می‌توانید تعداد مراجعات را کمتر کنید.
منبع: وبسایت دانشگاه علوم پزشکی کاشان
مطالب بیشتر:
کاردیوتراپی علائم علت عوارض و عوامل خطر
علل علائم تشخیص و درمان نارسایی میترال قلب
فشار خون ریه علائم علل و عوارض جانبی