زایمان طبیعی بهتر است یا سزارین؟
پژوهشگران معتقدند که در مقایسه با تکرار زایمان سزارین، زایمان طبیعی به دنبال سزارین انتخابی قابل قبول و مطمئن است. البته اگر تحت نظارت دقیق انجام شود.
دکتر شیرین نیرومنش، متخصص زنان و زایمان و استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران در گفتگو با سلامت اینگونه پاسخ می دهد.
آیا زایمان طبیعی بعد از یک زایمان سزارین برای مادر خطرناک است؟
اگر خانمی تحت عمل سزارین قرار گرفته باشد و سزارین او به علت تنگی لگن نباشد و موقع عمل و بعد از آن دچار عارضه ای از جمله عفونت و عارضه پس از عمل نشده باشد، امکان اینکه زایمان طبیعی داشته باشد وجود دارد اما مادر باید هم در دوران بارداری و هم زمان نزدیک زایمان تحت نظارت دقیق باشد.
آیا مراقبت ها و نظارت ها در این خانم ها بیشتر است؟
کسی که سابقه سزارین دارد، اگر قرار بر این باشد که زایمان طبیعی انجام دهد به دلیل اینکه خطر پارگی رحم وجود دارد به مراقبت های بیشتری نیاز دارد. نکته قابل توجه این است که هم خود بیمار باید تمایل به این کار داشته باشد و هم پزشک معالج او باید این مسوولیت را بپذیرد. مادر باید بلافاصله پس از شروع علایم درد زایمانی، خود را به پزشک برساند.
حتما از اولین ساعت های شروع درد در بیمارستان بستری شود. چند واحد خون رزرو داشته و رگ باز با کفایتی هم داشته باشد. چرا که احتمال پارگی رحم در این افراد بیشتر است. زایمان طبیعی پس از سزارین یک زایمان پرخطر محسوب شده و به مراقبت دقیق نیاز دارد.
آیا نوع برش سزارین قبلی در این موضوع تاثیر دارد؟
بله، البته برش روی رحم خیلی اهمیت دارد نه برش روی شکم. باید توجه کنید که برشی که روی پوست ایجاد می شود، نشان دهنده برشی نیست که روی رحم ایجاد شده است. به عبارتی دیگر، ممکن است روی پوست شکم یک برش عرضی داشته باشید، ولی با وجود این روی رحم برش عمودی ایجاد شده باشد.
اگر برش به صورت عرضی در قسمت تحتانی و پایینی رحم باشد، احتمال اینکه این برش با دردهای زایمانی در بارداری بعدی دچار پارگی شود، خیلی کمتر است. در صورتی که خانمی تحت سزارین قرار گرفت و برشی که روی رحم داده شده برش عمودی و در قسمت های فوقانی رحم باشد، به هیچ وجه نباید پس از آن زایمان طبیعی داشته باشد، چرا که خطر پارگی رحم وجود دارد.
اکثر سزارین ها از طریق یک برش عرضی در پایین شکم انجام می شود، (در امتداد لگن در پایین ترین قسمت رحم). خانم هایی که این نوع برش را دارند، معمولا می توانند در بارداری های بعدی، زایمان طبیعی داشته باشند.
در صورت انجام روشی به عنوان سزارین کلاسیک که یک برش عمودی در قسمت بالای رحم انجام می شود، زایمان بعدی نباید به روش طبیعی انجام شود زیرا احتمال پارگی این نوع برش وجود دارد. برش های عمودی در مواردی انجام می شود که زایمان بسیار زودرس یا جفت سر راهی باشد، یا زمانی که رحم مادر یک شکل غیر طبیعی یا فیبروم های بزرگ داشته باشید. برش عمودی در پایین شکم نسبت به برش افقی زیر شکم کمتر صورت می گیرد ولی به مادر امکان مبادرت به زایمان طبیعی در بارداری های بعدی را می دهد.
وضعیت جنین در امکان زایمان طبیعی پس از سزارین هم تاثیرگذار است؟
قطعا همین طور است. اگر همه موارد برای زایمان طبیعی پس از سزارین مناسب بود، وضعیت جنین هم در تعیین زایمان بسیار مهم است. سر جنین باید سفالیک باشد یعنی موقع زایمان ابتدا سر جنین خارج شود.
آیا آماری از انجام زایمان طبیعی پس از سزارین وجود دارد؟
در کشورهای دیگری که قوانین از این موضوع حمایت می کنند، حدود ۹۰ درصد از خانم هایی که قبلا زایمان سزارین داشته اند، می توانند زایمان طبیعی انجام دهند اما در ایران به دلیل اینکه احتمال دارد بعد از سزارین رحم پاره شود، مادر رحم خود را از دست بدهد یا خون ریزی شدید شود یا جنین از دست برود، اکثر پزشکان این مسوولیت را بر عهده نمی گیرند.
مراقبت های پس از این گونه زایمان ها چطور، تفاوتی با سایر زایمان ها دارد؟
بله، مادر باید مدت بیشتری در بیمارستان بستری باشد و تحت نظر باشد. پس از زایمان باید محل قبلی سزارین توسط پزشک بیشتر مورد بررسی قرار گیرد. به طور کلی خانم هایی که زایمان طبیعی دارند، ممکن است بیشتر دچار تغییراتی در دستگاه تناسلی شوند و مشکلات ادراری و پارگی قسمت های تناسلی در آنها بیشتر است اما آنچه بیشتر پزشک را نگران می کند، پارگی محل برش قبلی سزارین است، حتی در مواری که این برش عرضی و تحتانی باشد، احتمال پارگی وجود دارد که لازم است مادر مدت زمان بیشتری تحت نظر باشد.
موضوع:زایمان طبیعی بهتر است یا سزارین؟
مطالب مرتبط:
سلامت جنین با تغذیه مناسب مادر در دوران بارداری
یوگای بارداری و تمرینات ورزشی
7 نکته برای کاهش وزن بعد از بارداری
چگونه دوقلو باردار شویم ؟