موارد مصرف پردنیزولون
پردنیزولون متعلق به دسته داروهای کورتیکواستروئیدی می باشد . کورتیکواستروئیدها در موارد بسیاری تجویز می شوند . بطور مثال جهت کنترل علائم آسم ، التهاب روده ها و بیماری های خود ایمنی ( مانند لوپوس ) ، بیماری های مفصلی و عضلانی ( مانند روماتیسم) و حساسیت ها بکار می روند.این داروها همچنین در درمان برخی سرطان ها تجویز می شوند .کورتیکواستروئیدها با سرکوب سیستم ایمنی در بدن باعث کاهش ورم و التهابات می شوند .
پیش از مصرف پردنیزولون
- در صورت بارداری ،اقدام به بارداری یا شیردهی به پزشک خود اطلاع دهید.
- در صورت سابقه ی فشار خون بالا ، حمله ی قلبی یا هرگونه مشکل قلب و عروق ، اختلالات کبدی ، دیابت، فشار بالای چشم ( بیماری گلوکوم یا آب سیاه ) ، پوکی استخوان، تیروئید کم کار ، بیماری های اعصاب و روان ( مانند افسردگی و سایکوز ) ، صرع ، زخم گوارشی و بیماری التهاب روده حتما پزشک خود را مطلع نمایید.
- در صورتی که اخیراً واکسیناسیون انجام دادید ، یا قصد انجام آن را دارید ، به پزشک خود بگویید.
- در صورتی که در حال حاضر مبتلا به هرگونه عفونت می باشید یا اخیراً بوده اید ، به پزشک اطلاع دهید.
- اگر در معرض تماس با افراد مبتلا به عفونت های مسری مثل آبله مرغان ، سرخک و زونا هستید، پزشک را مطلع نمایید.
- در صورت سابقه انسداد عروقی و لخته ی خون در عروق ، به پزشک خود اطلاع دهید.
-از آنجا که این دارو می تواند در عملکرد داروهای دیگر در بدن اختلال ایجاد کند لازم است پیش از شروع مصرف لیستی از کلیه ی داروهای مصرفی خود در اختیار پزشک یا داروسازتان قرار دهید.
- در صورت سابقه ی هرگونه حساسیت دارویی یا درد عضلانی پس از مصرف داروهای کورتیکواستروئیدی ( دگزامتازون ، بتامتازون و ...) حتماً پزشک خود را آگاه نمایید
نحوه ی مصرف پردنیزولون
- مصرف دارو را دقیقا مطابق دستور پزشک مصرف نمایید.
- در صورتی که پردنیزولون یک نوبت در روز تجویز شده باشد ، بهترین زمان مصرف آن صبح ها بعد از صبحانه می باشد.
- بهتر است پردنیزولون همراه یا پس از غذا مصرف شود زیرا مصرف غذا به کاهش عوارض گوارشی ناشی از این دارو کمک می کند.
- قرص های روکشدار با عنوان ( Enteric Coated ) به صورتی طراحی شده اند که داخل روده باز می شوند لذا می توانید آن ها را قبل یا پس از غذا مصرف نمایید . اما لازم است جهت جلوگیری به آسیب روکش، این قرص ها بطور کامل بلعیده شوند و از جویدن یا خرد کردن آنها خودداری شود . همچنین مصرف داروهای معده و شربت های ضد اسید معده با این نوع قرص ها باید حداقل ۲ساعت فاصله داشته باشد.
- برخی از قرص های پردنیزولون را می توان در آب حل نمود لذا در صورتی که با بلع قرص مشکل دارید ، در مورد حل کردن دارو از داروساز خود مشورت دریافت نمایید.
- طول درمان با این دارو باتوجه به شرایط و بیماری شما کوتاه مدت یا بلند مدت می باشد . لذا مصرف دارو را تا زمانی که پزشک توصیه کرده است ادامه دهید.
- در صورتی که درمان با این دارو بیش از ۳ هفته برای شما تجویز شده باشد ، قطع ناگهانی آن می تواند عوارضی در بر داشته باشد . لذا قطع دارو باید زیر نظر پزشک و به صورت تدریجی انجام شود.
- در صورت فراموشی یک نوبت دارو بلافاصله آن را مصرف نمایید اما از دوبرابر کردن مقدار دارو در یک نوبت جداً خودداری نمایید.
توصیه ها
- این قرص در دو مقدار بسیار متفاوت ۵ و ۵۰ میلی گرمی موجود می باشد. قرص ۵۰ میلی گرمی در مشکلات و التهابات جدی تر و برای مدت زمان کوتاه تجویز می شود و مصرف طولانی مدت آن خطرآفرین می باشد. لذا در زمان تحویل دارو به دوز قرص ها دقت داشته باشید و سوالاتتان را از پزشک یا داروساز خود بپرسید.
- در صورتی که بیش از ۳ هفته از این دارو استفاده می کنید، بهتر است یادداشتی تهیه کنید با این مضمون که شما تحت درمان با داروی کورتیکواستروئید (داروهایی مانند هیدروکورتیزون، بتامتازون، دگزامتازون ..)می باشید و در کیف پول یا وسایل شخصی خود نگهداری کنید.بهتر است سابقه ی بیماری های مهم و دوز داروهای خود را نیز در این یادداشت قید کنید.
-در صورتی که قصد عمل جراحی یا درمان دندانپزشکی را دارید به پزشک خود در مورد مصرف این دارو اطلاع دهید ومصرف پردنیزولون و مقدار مصرفی و مدت مصرف را قید کنید زیرا نیاز به تنظیم مجدد دوز این دارو برای این موقعیت ها وجود دارد.
- در درمان با این دارو حتماً تحت نظر پزشک خود باشید و معاینات و آزمایشات دوره ای را طبق نظر پزشک ، بطور منظم انجام دهید تا وضیعت پیشرفت درمانی شما بررسی شود و عوارض ناشی از مصرف این دارو ها تحت کنترل قرار بگیرند.
- پردنیزولون سیستم ایمنی شما را تضعیف می نماید به همین دلیل در مدت درمان با این دارو بیشتر از گذشته مستعد ابتلا به عفونت می باشید . در نتیجه در صورت احساس علائم هرگونه بیماری ، به پزشک خود مراجعه نمایید . بهداشت فردی را بیش تر رعایت کنید و تماس با افراد مبتلا به بیماری عفونی و واگیردار ( آنفولانزا ، سرخک ، آبله مرغان و. ...) را محدود نمایید.
- در صورتی که مبتلا به دیابت می باشید ، اندازه گیری روزانه و منظم قند خون برای شما ضروری می باشد . زیرا مصرف پردنیزولون می توان سطح قند خون را تغییر دهد. در صورت عدم کنترل قند خون ، به پزشک خود مراجعه کنید.
- به دلیل این که این دارو می تواند در عملکرد دارو های بسیاری تداخل ایجاد کند یا بروز عوارض دارویی را افزایش دهد، پیش از شروع مصرف هرگونه دارو ، مکمل یا فرآورده گیاهی حتما به پزشک یا داروساز خود مصرف پردنیزولون رااطلاع دهید.
عوارض شایع پردنیزولون
با وجود این که مصرف این دارو برای بسیاری از بیماری ها حیاتی می باشد و فواید آن برای بیمار بیشتر و ارزشمندتر است، اما عوارض دارویی متنوعی نیز می تواند با مصرف این دارو ایجاد شود که در صورت عمل به توصیه های پزشک و داروساز خود و پیگیری های منظم می توانید آن ها را کنترل نمایید .
- عوارض گوارشی مانند دل درد ، سو ٔهاضمه یا تهوع با مصرف کورتیکواستروئید های خوراکی بسیار شایع می باشد که با مصرف دارو همراه یا پس از یک وعده غذایی سبک و پرهیز از غذاهای پر چرب و پر ادویه می توان آن ها را کاهش داد. اما در صورتی که تهوع و استفراغ ادامه دار باشد و استفراغ محتوی خون باشد حتماً باید به پزشک خود مراجعه نمایید .
- تغییر در خلق و خو و رفتار ، خصوصاً در ابتدای درمان ممکن است رخ دهد.در مورد افکار و نگرانی های خود با پزشکتان و یا مشاورتان صحبت نمایید .
- در صورت اختلال در خواب ، احساس گیجی، ابتلا به عفونت ، ضعف ماهیچه ای ، خستگی و قاعدگی نامنظم حتماً با پزشک خود صحبت کنید .
- مصرف طولانی مدت پردنیزولون نیاز به پیگیری های مناسب ، انجام آزمایشات خونی ، استخوانی و... به صورت دوره ای دارد تا بتوان از عوارض ناخواسته ی مصرف طولانی مدت این دارو ها جلوگیری کرد یا آنها را کنترل نمود لذا در صورتی که این دارو طولانی مدت برای شما تجویز شده است ، ارتباط خود با پزشکتان را قطع نکنید.
-افزایش وزن یکی از عوارض شایع مصرف کورتیکواستروئید ها می باشد که اتفاقاً برخی سودجویان از آن در داروهای چاق کننده استفاده می کنند یا بصورت مستقیم جهت افزایش وزن توسط افراد استفاده می شود اما باید بدانید که این افزایش وزن در واقع ناشی از ورم و افزایش مایعات بدن می باشد و طبیعتاً ماندگار نمی باشد ضمن اینکه مصرف این دارو برای افزایش وزن،سایر عوارض کورتیکواستروئید هامانند پوکی استخوان و ضعف ایمنی را نیز در بر دارد.
منبع: دارویاب
مطالب بیشتر:
موارد مصرف داروی پرالیدوکسیم
موارد مصرف داروی پرازیکوانتل
موارد مصرف داروی پرازوسین