علائم علت تشخیص و درمان آرتروز زانو
با وجودی که سن عامل اصلی برای ابتلا به آرتروز زانو است، اما ممکن است بعضی اوقات جوانان نیز دچار ابتلا به این بیماری شوند . در بعضی از افراد، این مشکل می‌تواند جنبه ارثی داشته باشد. اما برای سایر افراد، ارتروز زانو می‌تواند در نتیجه وارد شدن آسیب یا عفونت و یا حتی اضافه وزن ایجاد شود.آرتریت به زبان ساده یعنی التهاب مفاصل که می‌تواند بر اثر علل مختلفی ایجاد شود. دو نوع شایع آرتریت عبارتند از آرتروز و روماتیسم. آرتروز مفصل زانو یکی از مشکلات بسیار شایع است، که اغلب در سنین میانسالی آغاز می‌شود و در سنین ۶۰ سالگی شدت می‌یابد و آشکار می‌شود و از دلایل اصلی خشکی زانو می باشد. در این مقاله به بررسی علائم علت تشخیص و درمان آرتروز زانو می پردازیم.
آرتروز زانو چیست؟
علائم علت تشخیص و درمان آرتروز زانو: استئوآرتریت که معمولاً به عنوان آرتروز فرسایشی شناخته می‌شود، یکی از علل سشرایطی است که در آن فضای بالش مانند طبیعی بین مفاصل (غضروف) دچار فرسایش می‌شود. هنگامی که این شرایط اتفاق می‌افتد، استخوان‌های مفاصل به یکدیگر ساییده می‌شوند و کمتر امکان جذب شوک‌های وارد شده توسط غضروف‌ها وجود دارد. نتیجه حاصل از این سایش می‌تواند علت درد زانو باشد و یا ورم، سفت شدن، کاهش دامنه‌ی حرکت و گاهی اوقات تشکیل استخوان اضافی در محل و صدا دادن زانو باشد.
علائم آرتروز زانو
علائم علت تشخیص و درمان آرتروز زانو: علایم آرتروز زانو اغلب به آرامی شروع شده و با گذشت زمان تشدید می‌شود. نشانه‌ها و علائم آرتروز زانو درد شامل موارد زیر هستند:
- درد: مفصل شما ممکن است در طول حرکت یا پس از آن درد داشته باشد.
- حساسیت به لمس کردن: مفصل شما ممکن است در هنگام وارد شدن فشار اندک به آن دچار درد و ناراحتی شود.
- سفت و خشک شدن: سفت شدن مفاصل و صدای تق تق زانو به ویژه زمانی که شما صبح از خواب بیدار می‌شوید یا برای یک مدت طولانی بی حرکت هستید.
- از دست دادن قابلیت انعطاف پذیری: در این حالت ممکن است شما توانایی حرکت دادن کامل مفاصل خود را نداشته باشید.
- احساس سایش: شما ممکن است صدای زانو یا احساس سایش در مفصل داشته باشید.
- تشکیل استخوان اضافی (اسپرز یا خار استخوانی): این استخوان اضافی که شبیه یک توده سخت است می‌تواند در اطراف مفصل آسیب دیده تشکیل شود.
علت آرتروز زانو
علائم علت تشخیص و درمان آرتروز زانو: رایج‌ترین علت آرتروز زانو بالا رفتن سن است. تقریباً همه افراد با گذشت زمان به طور تدریجی تا حدودی به ساییدگی زانو مبتلا می‌شوند. به هر حال، عوامل متعدد می‌توانند ریسک ابتلا به علائم آرتروز زانو در سنین پایین را افزایش دهند. مهم‌ترین این عوامل به شرح زیر هستند:
- وزن: افزایش وزن باعث افزایش فشار وارد شده به همه مفاصل و به طور خاص مفاصل زانو می‌شود. در این حالت هر کیلو وزن اضافه شده می‌تواند ۳ تا ۴ کیلو وزن اضافی به زانوها وارد کند.
- وراثت: این عامل می‌تواند یک فرد را بیشتر در معرض ابتلا به آرتروز زانو در مقایسه با سایرین قرار دهد. این موضوع می‌تواند به خاطر مشکلات ارثی ایجاد شود.
- جنسیت: زنان در سنین ۵۵ سال و بالاتر از آن با احتمال بیشتری نسبت به مردان به آرتروز زانو مبتلا می‌شوند.
- آسیب‌های تکراری ناشی از وارد شدن فشار به مفاصل: این آسیب‌ها معمولاً در نتیجه نوع شغلی که فرد به آن اشتغال دارد ایجاد می‌شود. افرادی که به مشاغل خاص که نیازمند فشار به مفاصل همچون زانو زدن، چمباتمه زدن، یا بلند کردن اجسام سنگین (۲۷ کیلو و بیشتر) هستند، به احتمال بیشتری به آرتروز زانو مبتلا می‌شوند. در این حالت دلیل ایجاد مشکل، وارد شدن فشار ثابت به مفاصل به خاطر فعالیت شغلی فرد است.
- فعالیت‌های ورزشی: انجام فعالیت‌های ورزشی همچون فوتبال، تنیس، یا دوی ماراتون می‌تواند فرد را در معرض ریسک بالاتر ابتلا به آرتروز زانو قرار دهد. این موضوع به معنی این است که فرد باید مراقبت بیشتری برای اجتناب از وارد شدن آسیب به مفاصل خود داشته باشد. به هر حال، مهم است که توجه کنیم فعالیت‌های بدنی منظم و آرام می‌تواند باعث تقویت مفاصل شده و ریسک ابتلا به آرتروز را کاهش دهد. در حقیقت، ضعیف شدن عضلات اطراف زانو می‌تواند باعث ابتلای فرد به آرتروز زانو شود.
- سایر بیماری‌ها: افراد مبتلا به آرتریت روماتوئید که دومین نوع شایع آرتریت است به احتمال بیشتر به آرتروز زانو مبتلا می‌شوند. علاوه بر این افراد دچار مشکلات متابولیک همچون افزایش غیر طبیعی آهن خون و یا افزایش غیر عادی هورمون رشد نیز به احتمال بیشتری ممکن است به آرتروز مبتلا شوند.
تشخیص آرتروز زانو
علائم علت تشخیص و درمان آرتروز زانو: برای تشخیص آرتروز زانو از روش‌های زیر می‌توان استفاده کرد:
- عکس برداری رادیولوژی: وضعیت غضروف‌ها با استفاده از تصویر برداری رادیولوژی مشخص نمی‌شود، اما امکان تشخیص از بین رفتن غضروف‌ها با مشخص شدن تنگ شدن فضای بین استخوان‌ها در مفاصل فرد وجود دارد. علاوه بر این عکس برداری رادیولوژی می‌تواند ایجاد استخوان اضافه (خار استخوانی) در اطراف یک مفصل را نشان دهد. به این ترتیب بعضی افراد می‌توانند از عکس برداری رادیولوژی برای تشخیص ابتلا به آرتروز قبل از ظاهر شدن علائم مربوط به این بیماری استفاده کنند.
- عکس برداری‌ام آر آی: در ام آر آی از امواج رادیویی و یک میدان مغناطیسی قوی برای ایجاد عکس‌های دقیق از استخوان و بافت‌های نرم آن مثل غضروف‌ها استفاده می‌شود. ام آر آی معمولاً برای تشخیص آرتروز لازم نیست، اما می‌تواند اطلاعات بیشتری را در صورت پیچیده بودن شرایط در اختیار پزشک معالج قرار دهد.
- آزمایش خون: آزمایش خون می‌تواند سایر عوامل مربوط به درد مفاصل همچون ابتلای فرد به آرتریت روماتوئید را مشخص کند.
- آزمایش مایع مفصلی: پزشک معالج می‌تواند از یک سوزن برای خارج کردن مایع مفصلی بیمار استفاده کند. آزمایش و بررسی این مایع می‌تواند در تشخیص نقرص یا عفونت (این بیماری ها علائمی از جمله درد و التهاب در زانو را در پی دارند)، نقش مفید و تعیین کننده داشته باشد.
درمان آرتروز زانو
علائم علت تشخیص و درمان آرتروز زانو: روش‌های اصلی و قطعی درمان آرتروز زانو به شرح زیر هستند:
تزریق ژل
علائم علت تشخیص و درمان آرتروز زانو: در این روش، یک مایع ژله مانند که اسید هیالورونیک نامیده می شود به مفصل زانو تزریق می گردد. اسید هیالورونیک یک ماده طبیعی است که در مایع سینوویال دور مفاصل یافت می شود. این ماده به عنوان یک روان کننده عمل می کند و باعث می شود که استخوان ها روی یکدیگر به آرامی حرکت کنند و به عنوان یک ضربه گیر برای بارهای وارد شونده بر مفصل عمل می کند. در افراد مبتلا به آرتروز زانو غلظت اسید هیالورونیک کمتر از حد نرمال است. نظریه این است که اضافه کردن اسید هیالورونیک به مفصل مبتلا به آرتریت باعث تسهیل حرکت و کاهش درد می شود.در زانوهای مبتلا به آرتروز، مایع مفصل که مایع سینوویال نامیده می شود تجزیه می شود. سینویسک وان به مایع مفصل زانو برای تسکین درد و بهبود قابلیت های ضربه گیری طبیعی مفصل کمک می کند . این روش ساده است.اسید هیالورونیک مستقیما به حفره دور مفصل زانو تزریق می شود. در طول این روش، در صورتی که التهاب در زانوی شما بوجود بیاید، پزشک قبل از تزریق اسید هیالورنیک مایع های اضافی را خارج می سازد.یک دوره درمان زانو درد معمولی شامل یک تزریق در هر هفته به مدت سه تا پنج هفته است.تا ۴۸ ساعت پس از تزریق، باید از فعالیت های تحمل کننده وزن شدید بر روی پای خود مثل ایستادن به مدت طولانی، آهسته دویدن یا وزنه برداری خودداری کنید.تزریق ژل تسکین درد قابل توجهی را نشان می دهد که تا شش ماه طول می کشد. این روش درمانی با روش های درمان آرتریت دیگر ترکیب می شوند تا بیشترین بهره وری را داشته باشد. اغلب برای مشاهده اثرات تزریقات هیالورونیک به زانو چند روزی باید صبر کنید، بنابراین اگر از همان ابتدا هیچ نتیجه ای را احساس نکردید، نگران نباشید. پس از ۶ ماه تزریقات تکرار می شوند.تزریقات روان کننده مفصل بیشتر برای افرادی که از آرتریت خفیف تا متوسط رنج می برند، کارایی دارد. آزمایشات بالیتی نشان می دهد که با تزریق سینویسک افراد مبتلا به آرتروز زانو نیازی به عمل جراحی ندارند.
ازون تراپی (اوزون درمانی)
علائم علت تشخیص و درمان آرتروز زانو: ازن تراپی یکی از قوی‌ترین روش‌های موجود برای رفع زانو درد در بین همه درمان‌های شناخته شده امروزی است. استفاده از روش اوزون تراپی می‌تواند تاثیرات سودمندی بر بهبود آرتروز زانو داشته باشد. اوزون درمانی آرتروز زانو در حقیقت مولکول اکسیژن سه اتمی است. با توجه به اینکه این گاز آبی رنگ است، هر دوی مایع ازن و گاز ازن به شدت آبی رنگ هستند. ازن تراپی مفصل زانو یک روش تزریق ساده است که می‌تواند آرتروز زانو را درسطح ملایم تا متوسط به طور قابل توجه درمان نماید.
تزریق پلاسمای غنی شده با پلاکت (PRP)
علائم علت تشخیص و درمان آرتروز زانو: یکی از روش‌های دیگری که می‌تواند به درمان آرتروز زانو کمک کند تزریق پلاسمای غنی شده با پلاکت است. انجام این کار نیازمند تهیه یک نمونه از خون فرد و پردازش آن برای ایجاد مایعی است که سطح بالاتری از پلاکت‌ها در مقایسه با حالت عادی در آن وجود دارد. در ادامه پزشک این مایع را به ناحیه آسیب دیده تزریق می‌کند. پلاکت‌های خون حاوی مواد شیمیایی طبیعی هستند که می‌تواند به درمان و بهبود آسیب‌های وارد شده به بیمار کمک کند. بیش از یک دهه است که پزشکان از تزریق PRP برای درمان سایر مشکلات همچون آسیب‌های وارد شده به تاندون بهره می‌گیرند.عوامل متعددی مانند آرتروز زانو، التهاب تاندون، بورسیت، از بین رفتن غضروف یا اختلالات بافت‌های همبند و آسیب‌دیدگی‌های زانو می‌توانند باعث ایجاد درد در زانو شوند. اولتراسوند تراپی یک روش درمانی فیزیکی است که توسط متخصصین طب فیزیکی و توانبخشی برای کمک به کاهش یا از بین بردن درد زانو به کار برده می‌شود. در این روش از امواج صوتی است برای ایجاد گرمای عمیق در بافت زانوی آسیب دیده و تحریک فرایند بهبودی استفاده می‌شود.اولتراسوند تراپی همچنین می‌تواند برای دست‌یابی به فونوفورسیس مورد استفاده قرار می‌گیرد. این یک عمل غیرتهاجمی است که همراه با تجویز دارو برای بافت‌های زیرپوستی انجام می‌شود و برای بیمارانی که تمایلی به انجام درمان‌های تزریقی ندارند عالی است. با این روش نیروی انرژی التراسونیک داروها را از طریق پوست وارد بافت می‌کند. کورتیزون که برای کاهش تورم و التهاب به کار برده می‌شود یکی از موادی است که توسط این روش به بدن وارد می‌شود.
تزریق استروئید
علائم علت تشخیص و درمان آرتروز زانو: تزریق استروئید می‌تواند به تسکین موقت درد و کاهش ورم زانو ایجاد شده کمک کند. کورتیکواستروئید یک شکل مصنوعی از کورتیزون میباشد که یکی از هورمون‌های طبیعی بدن می باشد. هنگامی که این ماده با دوز بالا به زانو تزریق می‌شود، می‌تواند تاثیر ضد التهاب قوی داشته و به سرعت درد بیمار را کاهش دهد. تزریق استروئید برای آرتروز زانو باید فقط به عنوان یک درمان کوتاه مدت مورد استفاده قرار گیرد، چرا که مدت زمان تاثیرگذاری این تزریق در بین افراد مختلف متفاوت است و تزریق‌های متوالی می‌تواند باعث وارد شدن آسیب به غضروف و بافت پیوندی شود.
فیزیوتراپی و ورزش
علائم علت تشخیص و درمان آرتروز زانو: متخصص فیزیوتراپی می‌تواند به شما در ایجاد یک برنامه حرکات ورزشی و تمرین شخصی که نقش تقویت کننده برای عضلات اطراف مفصل داشته کمک کند و به این ترتیب دامنه حرکتی مفاصل را افزایش داده و درد ناشی از آرتروز را به طور موثر کاهش می دهد.
ماساژ
علائم علت تشخیص و درمان آرتروز زانو: ماساژ درمانی می‌تواند یک برنامه کلی برای درمان آرتروز زانو باشد. معمولاً هنگامی که با یک متخصص ملاقات می‌کنید، اولین چیزی که در برنامه درمانی وی مورد توجه قرار می‌گیرد مربوط به درمان ورم، التهاب و سایر علائم بیماری است. متخصص در ادامه با شما درباره سایر انتخاب‌های موجود برای درمان آرتروز زانو در جلسات بعد صحبت می‌کند. مطالعات انجام شده در این حوزه نشان می‌دهد فعالیت‌های انجام شده در ماساژ درمانی نقش بسیار موثر در درمان آرتروز زانو دارند.
کفش و کفی طبی
پزشک ممکن است به شما پیشنهاد دهد از کفش یا کفی طبی برای کاهش درد در زمان نشستن یا راه رفتن استفاده کنید. این ابزارها می‌تواند باعث بی تحرک کردن عضله آسیب دیده شود و از مفصل در برابر فشار وارد شده بر آن حمایت کند.
کار درمانی
کار درمانی می‌تواند به یافتن راهکارهای مناسب برای انجام فعالیت‌های روزمره یا انجام وظایف محول شده بدون وارد کردن فشار اضافی به مفاصل که باعث دردناک شدن آن‌ها شده است، کمک کند. برای مثال، استفاده از یک مسواک با موهای بلند می‌تواند عمل مسواک زدن را در صورت ابتلا به آرتروز انگشت ساده‌تر نماید. همچنین استفاده از یک صندلی در حمام می‌تواند به کاهش درد در صورت ابتلا به آرتروز زانو کمک موثر کند.
دارو
این روش درمان شامل مسکن‌های درد خوراکی به شکل قرص و نیز پمادهای تسکین دهنده درد موضعی باشد که بر روی پوست بیمار استفاده می‌شود. انتخاب‌های موجود در این رابطه به شرح زیر هستند:
- استامینوفن
- داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی
- بازدارنده‌های COX-2 (سلکوکسیب)
آب‌درمانی به معنی استفاده از آب با اهداف درمانی میباشد. روش‌ها و درجه حرارت‌های متفاوتی را می‌توان برای اهداف مختلف استفاده کرد. آب درمانی شامل استفاده از بخار و یخ و نیز آب گرم، ولرم یا سرد است. اکثر اشخاص مبتلا به درد و خشکی مزمن عضلات آب درمانی زانو با آب گرم را ترجیح می‌دهند، هرچند آب سرد نیز می‌تواند در تسکین درد بسیار موثر باشد و در صورتی که بلافاصله بعد از ورزش مورد استفاده قرار بگیرد می‌تواند بطور قابل ملاحظه‌ای سبب کاهش درد پس از ورزش گردد. آب گرم می‌تواند درد و خشکی ناشی از آرتروز زانو و آسیب‌های زانو را تسکین دهد (در مراحل حاد آسیب از گرما استفاده نکنید- برای کاهش التهاب از سرما استفاده کنید). گرمای مرطوب در مقایسه با گرمای خشک سریع‌تر و عمیق‌تر به داخل بافت‌ها نفوذ می‌کند.
منبع: وبسایت مرکز توانبخشی امید
مطالب بیشتر:
پارگی مینیسک زانو دلایل ، علائم ، تشخیص و درمان
تنگی کانال نخاعی عوامل موثر ، علائم و درمان
دردهای عضلانی علل ، پیشگیری و راه های درمان